SPECJALNE

Iron Maiden – blisko 50 lat temu powstała legenda heavy metalu

Iron Maiden pierwsi muzycy
Koncert zespołu TSA

25 grudnia 1975 roku, w Londynie, narodziła się jedna z najważniejszych grup w historii muzyki heavy metal – Iron Maiden. Założycielem zespołu był basista Steve Harris, którego wizja i determinacja doprowadziły do stworzenia ikony gatunku. Zespół od samego początku wyróżniał się unikalnym stylem, który łączył ciężkie brzmienie z melodyką, a także charakterystyczną estetyką wizualną i fabularnym podejściem do tekstów piosenek.

Czytaj też: Simon Dawson został nowym perkusistą Iron Maiden

Założyciel i początkowy skład Iron Maiden

Steve Harris, urodzony 12 marca 1956 roku w Londynie, był główną siłą napędową grupy. Początkowo marzył o karierze piłkarskiej, ale miłość do muzyki skłoniła go do zmiany planów. Jego pierwszym instrumentem był zestaw perkusyjny, jednak ostatecznie skupił się na gitarze basowej, która stała się jego znakiem rozpoznawczym. Inspiracje Harris czerpał z takich zespołów jak Deep Purple, Black Sabbath, Led Zeppelin i Genesis.

W pierwszym składzie Iron Maiden znaleźli się:

  • Steve Harris – basista i lider zespołu, odpowiedzialny za pisanie większości materiału.
  • Dave Sullivan – gitarzysta, który wraz z Terry’m Rancem wspierał Harris w pierwszych miesiącach istnienia zespołu.
  • Terry Rance – drugi gitarzysta, współtworzący brzmienie w początkowym okresie.
  • Ron Matthews – pierwszy perkusista zespołu, nadający rytm w czasie ich wczesnych prób.
  • Paul Day – wokalista, który dołączył jako pierwszy frontman grupy.

Pierwsze próby odbywały się w niewielkich salach w Londynie, gdzie zespół szukał swojego unikalnego brzmienia. Jednak wkrótce skład zaczął się zmieniać, co było charakterystyczne dla wczesnych lat działalności zespołu. Harris miał wyraźną wizję artystyczną i dążył do perfekcji, co sprawiało, że nie każda współpraca była udana. W grupie grali gitarzyści Dave Sullivan i Terry Rance, a także perkusista Ron Matthews. Dopiero z czasem zespół wykrystalizował swój bardziej stały skład, co pozwoliło na rozwinięcie ich unikalnego stylu muzycznego. Rok 1979 okazał się przełomowy, kiedy do formacji dołączył gitarzysta Dave Murray, którego wirtuozeria i styl stały się kluczowe dla wczesnych brzmień.

Ciekawostka: Nazwa zespołu, Iron Maiden, nawiązuje do średniowiecznego narzędzia tortur i ma budzić skojarzenia z mocą oraz mrocznym klimatem, który miał stać się znakiem rozpoznawczym ich muzyki.

Narzędzie tortur Iron Maiden
Zdjęcie domniemanej żelaznej dziewicy z Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze oraz ilustracja austriackiego artysty Vinzenza Katzlera z 1868 r. przedstawiająca mężczyznę zmuszanego do wejścia do żelaznej dziewicy.

Kluczowe zmiany personalne

Niedługo po założeniu zespołu Paul Day został zastąpiony przez Denisa Wilcocka, który lepiej odpowiadał dynamicznej i teatralnej koncepcji scenicznej Harris. Kolejne zmiany dotyczyły sekcji gitarowej i perkusji, a w 1976 roku w składzie pojawił się Dave Murray – jeden z najważniejszych muzyków w historii zespołu. Jego techniczna biegłość i wyczucie melodyki idealnie pasowały do stylu, który Iron Maiden zaczynało rozwijać.

W kolejnych latach zespół przeszedł przez jeszcze wiele przetasowań personalnych, zanim udało się ustabilizować skład, który nagrał ich debiutancki album w 1980 roku. Warto jednak wspomnieć o wczesnych współpracownikach zespołu, takich jak Clive Burr (perkusja) czy Dennis Stratton (gitara), którzy odegrali istotną rolę w kształtowaniu wczesnego brzmienia grupy.

40 lat temu Bruce Dickinson zadebiutował z Iron Maiden! [Wideo]

Wczesne kroki i pierwszy sukces

W drugiej połowie lat 70. Iron Maiden zaczęło regularnie występować w londyńskich klubach, takich jak legendarny The Cart and Horses. Były to skromne koncerty, ale pozwoliły zespołowi zdobyć pierwszych fanów. W tym okresie Harris zaczął komponować utwory, które stały się fundamentem ich repertuaru, takie jak „Prowler” czy „Iron Maiden”.

Pierwszym przełomem była nagrana w 1979 roku samodzielnie wydana kaseta demo „The Soundhouse Tapes”, która trafiła do rąk Neala Kaya, promującego muzykę heavy metalową w londyńskich klubach. Dzięki tej współpracy zespół zdobył uwagę szerszej publiczności i wkrótce podpisało kontrakt z wytwórnią EMI.

Iron Maiden od początku cechowała unikalna estetyka, zarówno pod względem wizualnym, jak i dźwiękowym. Maskotka zespołu, Eddie, który po raz pierwszy pojawił się na okładce ich debiutanckiego albumu z 1980 roku, stał się ikoną nie tylko grupy, ale całej sceny heavy metalowej. Już od pierwszych występów na żywo Iron Maiden przyciągali uwagę publiczności swoją bezkompromisową energią, melodyjnymi solówkami i często mroczną, literacką tematyką piosenek.

Eddie na scenie z zespołem Iron Maiden
Eddie na scenie z zespołem Iron Maiden, który był już na fali.
Fot. Metalheart

Znaczenie Iron Maiden dla muzyki heavy metalowej

Założenie Iron Maiden w 1975 roku było początkiem nowej ery dla muzyki metalowej. Zespół stał się jednym z pionierów nurtu New Wave of British Heavy Metal (NWOBHM), który zrewolucjonizował scenę rockową na przełomie lat 70. i 80. Ich dynamiczne, techniczne utwory oraz niesamowita energia sceniczna zainspirowały kolejne pokolenia muzyków i fanów.

Iron Maiden nie tylko przetrwało próbę czasu, ale stało się jedną z najtrwalszych i najbardziej wpływowych grup w historii muzyki. Wszystko to zaczęło się w święta Bożego Narodzenia 1975 roku, kiedy to Steve Harris postanowił urzeczywistnić swoją wizję. Dziś, blisko 50 lat później, Iron Maiden wciąż elektryzuje miliony fanów na całym świecie, a ich wkład w kulturę heavy metal jest nieoceniony.


Niniejszy artykuł jest materiałem wspominkowym i nie zawiera wielu szczegółów z historii Iron Maiden. W 2025r. zespół obchodzi jubileusz i na ten rok zaplanowany został obszerniejszy tekst.


Źródła: Wikipedia / Metal Archives

Fotografia nagłówkowa: Ross Halfin Photography

Podobne artykuły

Judas Priest – „Angel of Retribution”, 15 rocznica wydania albumu

Szymon

Koncertowanie i decybele. Czy da się zapobiec uszkodzeniu słuchu?

Martyna Kościelnik

Metalowcy kochają synthwave. Perturbator i Carpenter Brut w Polsce!

Redakcja

Zostaw komentarz