„Helvete – historia norweskiego black metalu”. Serial dokumentalny o początkach tej muzyki

Nie jest tajemnicą, że początki norweskiego podziemia były jednocześnie fascynujące i przerażające. Wydarzenia, które miały miejsce na przełomie lat 80./90., miały ogromny wpływ na to w jaki sposób kształtowało się pojęcie black metalu i w jaki sposób odbieramy ten podgatunek w dzisiejszych czasach.

Dla jednych black metal to wyłącznie muzyka i charakterystyczny image, dla innych to sposób postrzegania otaczającej nas rzeczywistości oraz styl bycia. Jedno jest pewne, dla wielu ludzi sam fakt zatracania się i odnajdowania przyjemności w tak ekstremalnym rodzaju muzyki jest o tyle nie zrozumiały, co budzący grozę i jednoznaczne skojarzenia z satanizmem.

To pełne sprzeczności uniwersum stało się inspiracją dla producentów filmowych, w związku z czym otrzymaliśmy do tej pory takie produkcje jak „Władcy Chaosu” (2018) czy „Black Hearts” (2016).

Pierwszy z nich poniekąd opowiada historię członków zespołów takich jak Mayhem, Burzum czy Darkthrone, chociaż sami zainteresowani, z Vargiem Vikernesem na czele, twierdzą, że produkcja nie wiele ma wspólnego z rzeczywistymi wydarzeniami.

Z kolei serial dokumentalny „Black Hearts” opowiada historię trzech różnych osobowości, które łączy black metal i pragnienie dotarcia do jego kolebki, jaką jest Norwegia.

[newsletter]

„Helvete: Historien om norsk black metal”. Historia muzyki w czterech aktach

Mimo wielu kontrowersji towarzyszących rodzimej scenie black metalowej, Norwegowie traktują ten rodzaj muzyki jako swoją spuściznę i element kultury narodowej. W związku z tym telewizja NRK TV zdecydowała się nakręcić własny dokument poświęcony historii ichniejszego podziemia.

Pierwszy sezon serii składa się z czterech, ponad dwugodzinnych odcinków, przedstawiających początki działalności legendarnej formacji Mayhem, założonej przez Øysteina Aarsetha, znanego jako Euronymous.

W jednym z odcinków poznajemy także tragiczną historię byłego wokalisty Mayhem, Deada oraz opłakaną w skutkach działalność stowarzyszenia Black Circle. W produkcji udział wzięli między innymi obecni członkowie formacji Mayhem, perkusista Hellhammer oraz basista Necrobutcher.

W filmie wystąpili także członkowie, grającego DSBM Taake. Premiera pierwszego sezonu „Helvete. Historien om norsk black metal” odbyła się 30 września 2020 roku w Norwegii na kanale NRK 2. Choć dokument jest emitowany w norweskiej telewizji, mogę powiedzieć tyle, że internet jest na tyle długi i szeroki, że nie trzeba długo szukać, aby znaleźć to czego potrzebujemy.

Obywatele Norwegii mogą obejrzeć mini-serial pod tym adresem: https://tv.nrk.no/serie/helvete/sesong/1/episode/1/avspiller

Dead, Helvete i Black Circle w pigułce

Kiedy w 1984 roku Euronymous zakłada Mayhem, rodzi się norweski black metal. Trójka szkolnych kolegów, inspirując się twórczością zespołów takich jak Venom, Celtic Frost czy Batory, jeszcze nie wiedziała jak ogromny wpływ będą mieli na kierunek w jakim rozwijać się będzie black metal.

Po licznych zawirowaniach i zmianach w składzie, do grupy w 1988 roku, dołączył znany z działalności w death metalowej formacji Morbid, wokalista Per Yngve „Dead” Ohlin. Muzyk znany był nie tylko ze względu na swoje możliwości wokalne, ale przede wszystkim z ekscentrycznego zachowania.

Śmierć wokalisty Mayhem

Dnia 8 kwietnia 1991 roku, w wieku 22 lat Dead odebrał sobie życie wykonując strzał w głowę z dubeltówki, uprzednio podcinając żyły bagnetem. Zmasakrowane ciało Ochlina jako pierwszy znalazł Euronymous, który od razu pobiegł do najbliższego sklepu, aby nabyć aparat fotograficzny, którym wykonał serię zdjęć zwłokom Deada.

To właśnie te fotografie znalazły się na okładce bootlegu zatytułowanego „Dawn of the Black Hearts” (1995). Zanim przyjechała policja, ówcześni muzycy Mayhem zdążyli jeszcze pozbierać fragmenty czaszki Deada, z których wykonali wisiorki, które stały się swego rodzaju relikwiami.

Czytaj także:

• Mayhem: Kup sobie fragment czaszki Pera “Deada” Ohlina
• Mayhem – “De Mysteriis Dom Sathanas”. Wyjątkowy box set z okazji 25-lecia
• Necrobutcher (Mayhem): “Planowałem zabić Euronymousa”

Niedługo po tych wydarzeniach, kiedy zespół przeniósł się do Oslo, Euronymous otworzył niewielki sklep muzyczny o nazwie Helvete, który w niedługim czasie stał się mekką każdego odbiorcy black metalu. To właśnie w tym miejscu, pełnym odwróconych krzyży i sprofanowanych figur katolickich Świętych, Aarseth utworzył siedzibę swojej antychrześcijańskiej organizacji nazwanej Black Circle.

Stowarzyszenie to dzieliło się na dwie części: Inner Circle, do którego należało 12 osób, będących członkami zespołów tj. Mayhem, Darkthrone i Burzum oraz dwóch członków grupy Emperor, Faust i Samot.

Z kolei The Outher Circle zrzeszało pozostałych fanów norweskiego Podziemia. Działalność Black Circle skupiała się głównie na walce z ich zdaniem, wtórną sceną death metalową oraz zespołami z nią związanymi. Ofiarami tej wojny stały się między innymi zespoły Deicide i Paradise Lost, których autobus został zaatakowany przez członków The Outher Circle podczas trasy koncertowej w Norwegii.

Jedną z ofiar stał się również jeden z muzyków formacji Therion, pod którego mieszkanie podłożono ogień. Sprawczynią podpalenia okazała się 16-letnia Suuvi Prurunen, która podobno za namową Vikernesa dopuściła się tego przestępstwa.

Oprócz wojny, którą Black Circle wypowiedzieli death metalowi, stowarzyszenie parało się głównie bezczeszczeniem obiektów kultu religijnego, w związku z czym w trakcie ich działalności w Norwegii spłonęło aż 13 Kościołów. Ugrupowanie zostało rozwiązane 10 sierpnia 1993 roku, wraz ze śmiercią jego założyciela, Euronymousa, który zginął z rąk Varga Vikernesa.

Źródło: Metal Archives, NRK TV, Film Web, TV Guide