Każdy, kto choć trochę interesował się black metalem, na pewno słyszał o jednej z najważniejszych płyt w tym gatunku – „De Mysteriis Dom Sathanas”.
Mimo, że album w tym roku obchodził swoje 26 urodziny, a nie 25, to dopiero teraz w ręce kolekcjonerów trafiła nowa edycja w postaci boxu z pięcioma płytami winylowymi. Za to wydanie odpowiada Finn Hakon Rødland prowadzący na portalach społecznościowych stronę The True Mayhem Collection. Pełni ona funkcję muzeum poświęconego tej black metalowej grupie.
W skład wydawnictwa „De Mysteriis Dom Sathanas” box set wchodzi:
- Czarny winyl „DMDS”, będący remasterem z oryginalnej kasety
- Bonusowy winyl „Rehearsal February 10th 1992”
- Bonusowy winyl „Rehearsal May 16th 1992”
- Bonusowy winyl „Rough Mix With Vocals – Grieghallen April 30th- May 2Nd”
- Bonusowy winyl „Instrumental Rough Mix – Grieghallen June 22Nd-29th 1992”
- Książka w twardej oprawie o powstawaniu tego dzieła
[newsletter]
„De Mysteriis Dom Sathanas XXV” – najlepsze wznowienie klasyka w historii
Już początkowe zetknięcie się z gatefoldem głównej płyty robi piorunujące wrażenie – wzorując się na pierwszym wydaniu, katedra odzyskała różowy kolor, w przeciwieństwie do innych reedycji winylowych, na których budynek był niebieski. Wyjątkiem jest wydana w 2006 r, przez Ancient Darkness Production edycja, której jednak nie można w pełni uznać za oficjalne wydawnictwo, w związku z problemami licencyjnymi.
„DMDS XXV” jest zatem pierwszą od 1994 roku edycją, która posiada oryginalny kolor okładki. Na dodatek jest to pierwsze tłoczenie od roku wydania oryginału, które zostało wypuszczone przez Deathlike Silence Productions, co stawia „DMDS XXV” w zupełnie innym świetle.
Warto zwrócić uwagę na logo oraz nazwę albumu, które zostały przedstawione w postaci złotych, błyszczących tłoczeń. Insert zawiera zdjęcia kartek z tekstem Deada przepisanych i udoskonalonych przez Jørgena Widinga.
Wzorowa jakość audio giganta Mayhem
Jakość brzmienia jest ogromnym atutem tej płyty. Miałem okazję słuchać wznowień „DMDS” na winylu z 2002 oraz 2017 roku, jednak nijak mają się one do rangi jaką prezentuje ze sobą wydanie z okazji XXV-lecia. Wynika to z nośników dźwięku wykorzystywanych do wszystkich remake’ów. Większość reedycji była nagrywana z cyfrowych źródeł, czego twórcy „DMDS XXV” chcieli uniknąć.
Finn Rødland w przedmowie do książki, stworzonej na potrzeby tego wznowienia, podkreślał, że:
(…) chcieliśmy zrobić najlepszy winyl, jaki jest możliwy. Alternatywą było proste przekopiowanie utworów z CD. Pytten jednak pokazał mi, że jedynym słusznym wyjściem były oryginalne taśmy, które z pomocą Ivera Sandøya w studiu Solslottet zostały przekonwertowane na płytę analogową.
Za remaster odpowiada Eirik „Pytten” Hundvin, który jest inżynierem dźwięku i producentem muzycznym odpowiedzialnym za nagrywanie „De Mysteriis Dom Sathanas” w 1993 roku oraz Iver Sandøy z Enslaved. Do stworzenia tego dzieła była używana oryginalna kaseta z 1993 roku, która została sprowadzona z Norweskiej Biblioteki Narodowej gdzie znajdowała się od połowy lat 90.
Czytaj także:
- Necrobutcher: “Planowałem zabić Euronymousa”
- Mayhem zapowiada nowy album „Daemon”
- Kup sobie fragment czaszki Pera “Deada” Ohlina
Mayhem – Rehearsal, Skippergata, February 10th 1992
Pierwszy bonusowy winyl zawiera wcześniej niepublikowane nagrania części utworów z „De Mysteriis Dom Sathanas” pochodzące z prywatnej taśmy Euronymousa. Niewiele wiemy o tym nośniku, poza faktem, że nagrania z niego nigdy wcześniej nie były upubliczniane i kopiowane. Kaseta była jedynym istniejącym, pierwotnym zapisem znajdujących się tam utworów, które dopiero dzięki temu wydaniu zostały udostępnione fanom.
Na okładce płyty znajduje się nazwa „Skippergata”, jest to nazwa ulicy w Oslo, gdzie najprawdopodobniej nagrywany był ten materiał, jednak sami twórcy wydawnictwa nie są w stanie potwierdzić tych informacji.
Na wydaniu znajdują się 4 materiały dźwiękowe: „Buried By Time And Dust”, „Cursed In Eternity”, „Materialized In Stone” (później znane jako „From The Dark Past”) oraz „Life Eternal”. Druga strona płyty jest pusta – naniesiono na nią grafikę w postaci katedry znanej z okładki albumu.
Pierwotny rejestr Dom Sathanas – Rehearsal May 16th 1992
Kolejny bonusowy materiał, to zapis sesji studyjnej z 16 maja 1992r w studiu Møllergata w Oslo. Jest to nagrany domowym sprzętem materiał znajdujący się na „DMDS”, jednak bez partii wokalnych. Zasadniczo Møllergata to nazwa ulicy w Oslo, nie konkretna nazwa miejsca nagrań. Być może muzycy mianem studia określili prowizoryczny pokój z przyczepionymi dywanami. Twórcy książki, ani członkowie zespołu, nie wypowiadają się na ten temat.
Aktualnie na wyżej wymienionej ulicy znajduje się pracownia nagraniowa, posiada ono w portfolio głównie zespoły hip-hopowe. Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, czy jest to to samo miejsce, w którym grało Mayhem.
Kaseta z nagranymi wówczas dziełami została przesłana Pyttenowi do studia Grieghallen, by ten wiedział czego zespół oczekuje podczas końcowej sesji nagraniowej. Ciekawostką jest, że ta konkretna taśma została wysłana Morganowi ze szwedzkiego Marduka przez samego Eurynomousa. Jedyny pierwotny członek szwedzkiego zespołu dzięki swojej uprzejmości odesłał ją między innymi na potrzebę stworzenia tej płyty.
Jest to pierwsze wydawnictwo, na którym możemy usłyszeć zarówno „stare” utwory z pierwszego albumu Mayhem grane m.in. w Lipsku w 1990r. oraz „nowe”, stworzone po śmierci Deada. Na tym wydaniu, można także usłyszeć oryginalne intro z utworu „De Mysteriis Dom Sathanas” oraz perkusyjny wstęp w „Funeral Fog”, które zostały usunięte podczas nagrywania w studiu Grieghallen. Materiał z kasety został wydany także jako bootleg nazwany „From the Darkest Past”.
Pierwsze wyniki nagrań w Bergen – Instrumental Rough Mix
Płyta ta zawiera surowy mix instrumentów nagrywanych w Grieghallen gdzie Mayhem spędziło tydzień podczas letnich wakacji. W wywiadzie zamieszczonym w książce, Pytten o tym czasie mówi tak:
Byli doskonale przygotowani do nagrań, praca z nimi była błogosławieństwem. Coś niesamowitego. Jan Axel, Øystein i ja mieliśmy pewien autystyczny sposób pracy. Słowa były zbędne, skupialiśmy się tylko na muzyce. Zaczęliśmy od nagrywania perkusji. Jan Axel to bardzo dobry perkusista, który ma bardzo szczegółową relację ze wszystkimi swoimi bębnami, wiedział czego ma oczekiwać od ich brzmienia. (…) Mieli bardzo dobre oko do najmniejszych detali i byli niezwykle utalentowanymi muzykami, dzięki czemu mogli wyrazić siebie w najlepszej jakości.
Przybycie węgierskiego czarnoksiężnika – Rough Mix With Vocals
Kompozycje na „Rough Mix With Vocals” były rejestrowane w czasie od 30.04 do 2.05 w 1993 roku, kiedy zespół spotkał się z ówczesnym muzykiem sesyjnym Attilą Csiharem, by nagrać wokale. Podczas procesu nagrywania partii wokalnych Węgrowi pomagał Snorre, który przearanżował teksty na nowe utwory z pomocą notatek Deada i Necrobutchera. Nagrywanie Attili zajęło łącznie 3 dni, następnie Euronymous wraz z Hellhammerem oraz Pyttenem zajęli się masteringiem. Ich praca miała trwać od 11 do 15 lipca 1993r.
Sam Attila o procesie nagrywania partii głosowych mówił tak:
Mieliśmy tylko po jednym podejściu do każdego utworu z powodu ograniczeń, jakie stwarzały taśmy. Jeśli chcielibyśmy coś zmienić, musielibyśmy przewinąć wszystko do tyłu i zacząć od nowa. Pierwszego dnia nagraliśmy dwa, czy trzy utwory, a kolejnego dnia cztery czy pięć. Ostatniego dnia nagrywaliśmy tylko „De Mysteriis Dom Sathanas”. Muszę przyznać, że to był szybki proces.
Miesiąc później (10 sierpnia 1993r.) Euronymous został zamordowany. Hellhammer jako ostatni członek zespołu dopilnował, by album ujrzał światło dzienne, i tak 24 maja 1994 roku świat poznał jedno z najważniejszych dzieł w historii black metalu.
Książka „De Mysteriis Dom Sathanas XXV”, czyli piękny hołd dla spuścizny Euronymousa
Materiał na to wydawnictwo został zebrany, uporządkowany i napisany przez twórcę tej reedycji – Finna Rødlanda, prowadzącego na Instagramie i Facebooku profil „Thetruemayhemcollection (TTMC)”. Cały proces powstawania publikacji można śledzić na wyżej wymienionych portalach społecznościowych, gdzie bardzo często dodawane były różne materiały, w tym niepublikowane wcześniej zdjęcia, czy fragmenty wywiadów z muzykami.
Sama książka wydana w twardej oprawie, zawiera historię powstawania kultowego dzieła Mayhem, oraz jego wpływu na twórczość innych muzyków. Dzięki temu zbiorowi możemy dowiedzieć się jak wyglądało tworzenie „De Mysteriis Dom Sathanas” z perspektywy Hellhammera, Attili, Necrobutchera, Maniaca czy nawet samego Euronymousa.
Znajdziemy tu także listy Øysteina przetłumaczone z norweskiego na angielski, zdjęcia studia, w którym nagrywany był album czy nawet fotografie instrumentów i sprzętu wykorzystywanego do stworzenia tego mrocznego arcydzieła. Kolekcjonerskim rarytasem są rękopisy tekstów autorstwa Deada, pierwotne pomysły na okładkę pierwszego wydawnictwa Mayhem, zdjęcia spotkań w Helvete czy niepublikowane zdjęcia Euronymousa z sesji w bunkrze.
Książka zawiera także wywiady z muzykami nie biorącymi bezpośredniego udziału w tworzeniu De Mysteriis, takimi jak Faust (Thorns, Emperor, Djevel), Nocturno Culto (Darkthrone), Shagrath (Dimmu Borgir), Ivar Bjornson (Enslaved), czy Nergal. Każdy z nich opowiada o wpływie tego albumu na ich twórczość oraz black metal jako całość.
Najbardziej legendarny krążek Mayhem w najlepszej odsłonie
Ogromny wkład pracy twórców w tę reedycję widać na każdym kroku, począwszy od solidnego przygotowania sfery audio wszystkich płyt, przez obszerną książkę z mnóstwem nowych informacji na temat kultowego dzieła, kończąc na pieczołowicie dopracowanej szacie graficznej całego box setu.
Samo pudełko, w którym zapakowane są płyty i książka, jest zrobione z śliskiego kartonu o bardzo dobrej gramaturze. Opakowania płyt oraz oprawa książki wykonane są z matowego papieru świetnej jakości, natomiast każdy winyl bonusowy ma swoją, unikatową okładkę.
W wielu miejscach tego wydawnictwa można dostrzec napis „Tribute to Euronymous”. Rzeczywiście, czuć tutaj wielkie oddanie jednej z najbardziej wybitnych jednostek w black metalu. Szkoda tylko, że sam nie doczekał premiery dzieła swojego życia. Wydawnictwo zostało przekazane wielu znanym muzykom black metalowym, takim jak Samoth, Silenoz, Maniac, Nergal, a także całemu zespołowi The True Mayhem. Mimo to, album wciąż można kupić na kilku stronach internetowych, w tym także na Discogs.
Jest to niesamowite wydanie, które jest wielką gratką dla kolekcjonerów. Bez wątpienia wyróżnia się na tle innych edycji specjalnych, nie tylko materiałem, ale przede wszystkim jakością wykonania i dopracowaniem każdego szczegółu.